Bu yıl ilk defa yapılan Seviye Belirleme Sınavı (SBS) sonuçları açıklanırken, sonuçlar kafaları karıştırdı. SBS sonuçlarındaki çelişkiler nedeniyle Milli Eğitim Bakanlığı’na sonuçların açıklandığı günden bu yana binlerce şikayet yağdı.
Ortaöğretim Kurumlar Sınavı’nın (OKS) yerine getirilen ve bu yıl ilk defa uygulanan SBS’nin sonuçları 31 Temmuz itibariyle açıklandı. Öğrenciler sonuç ekranından sınıf puanını, davranış puanını, yılsonu başarı puanını ve sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevap sayılarını gördüler. Öğrencilerin sıralaması sonuç ekranında yer almazken, bu şekilde hesaplanacak puanlardan ilköğretim 6. sınıflar için yüzde 25’i, ilköğretim 7. sınıflar için yüzde 35’i ve ilköğretim 8. sınıflar için de yüzde 40’ı alınarak toplam bir puan ortaya çıkacak. Bu puan gelecek sene itibariyle Fen, Anadolu ve diğer liselere yerleştirmede esas alınacak. Ancak sonuçların açıklanması ile beraber, sonuçlarla ilgili Bakanlığa binlerce şikayet geldi.
Bakanlığa yapılan şikayetlerin geneli, sınıf puanındaki “adaletsiz” dağılımdan kaynaklanıyor. Aynı okulda bulunan iki öğrenci yakın puanlar alırken, yılsonu başarı puanı ve davranış puanı yüksek olan öğrencinin sınıf puanı diğer öğrenciden düşük geliyor. Söz konusu şikayetlerde bu durumun nedeni sorulurken, puanların nasıl hesaplandığının yanıtlanması isteniyor.
YILSONU BAŞARI VE DAVRANIŞ PUAN YÜKSEK OLANA, DÜŞÜK OKUL PUANI
Bir veli çocuğunun SBS sınavından 407,289 puan aldığını, öğrencinin yılsonu başarı puanının 81.75, davranış puanının ise 94 olduğunu belirtiyor. Bu öğrenciye sınıf puanı sadece 9.0 veriliyor. Aynı sınıftaki diğer bir öğrencinin ise yılsonu başarı puanı ve davranış puanları
düşük olmasına karşın sınıf puanı 24 geliyor. Veli, “Bunun sebebini anlayamadım. Benim çocuğumun hakkını yeme gibi bir durumdan kuşkulandımö diyor. Veli, referans olması amacıyla da şikayet mektubunda aynı sınıfta okuyan iki öğrencinin TC numaralarını vererek durumun açıklanmasını istiyor.
Bir öğrenci de şikayet mektubunda, “SBS sonuçlarında okul puanları neye göre veriliyor? Benim okul ortalamam 92,11 olup SBS sonucuma sınıf puanım 14 olarak verildi. Arkadaşımın ortalaması 93 olup 20 puan verildi. Aradaki farkı anlayamadım bilgilenmek istiyorum” dedi.
BAŞARILI ÖĞRENCİYE “EKSİ OKUL PUANI
Başka bir öğrenci de SBS puanının 454.147, yol sonu başarı puanının 80.88, davranış notunun ise 89 olduğunu belirterek, sınıf puanının “-“ (eksi) gelmesi nedeniyle puanının 447.98 olduğunu belirtiyor. Öğrenci, sınıf arkadaşının SBS puanının 246.356, yılsonu başarı puanının 49.19, davranış notunun ise 78 olmasına karşın kendisinin 257.529 puan aldığını belirtiyor. Öğrenci, “Benim puanım düşerken aynı sınıfta olmamıza rağmen onun puanı yükselmiştir. Bunun nedeninin açıklanmasını ve tarafıma bildirilmesini arz ederim” diyor.
Bir veli, çocuğunun SBS’den 377.848 almasına karşın sınıf puanı ile puanının 367.699’a düştüğünü, aynı koşullardaki başka kişilerle karşılaştırma yapıldığında ise diğer çocukların puanlarının yükseldiğini gördüklerini belirtiyor. Veli, “Ben bu konu hakkında bilgi almak istiyorum ve çocuğumun almış olduğu SBS puanının altına düşme olmamasını istiyorum gereken bilgileri tarafınızdan öğrenmek istiyorumö isteğinde bulundu.
DAVRANIŞ PUANI 100 OLAN ÖĞRENCİYE “EKSİö SINIF PUANI
Başka bir veli çocuğunun kimlik bilgilerini vererek, yılsonu başarı puanı ve davranış puanının sınıf puanına katkı yapması yerine puanını azalttığına işaret ediyor. Söz konusu öğrenci SBS’den 462.202 puan alırken, Yılsonu Başarı Puanı85,26, Davranış Puanı ise 100 olmasına karşın sınıf puanı ile beraber aldığı puan 462.029’a geriliyor.
İKİZLERDE BAŞARISIZ OLANA YÜKSEK PUAN
Bir veli 6. sınıfta aynı sınıfta okuyan ikiz çocuklarının olduğunu belirterek, ikizlerden birinin 413.172 puan, kardeşinin ise 316.978 aldığını kaydediyor. 413.172 alan kardeşin başarı puanı 82,77 olurken davranış puanı 100 olmasına rağmen sınıf puanı olarak 8.821 puan alabiliyorb başarı puanı 66.95, davranış puanı ise 80 olan diğer kardeşin sınıf puanı ise 12.082 geliyor. Veli “Çocuklar aynı okul ve aynı sınıfta okuyor olurken, okul başarısı yüksek olan öğrenciye 8 puan civarında puan eklenirken, başarısı diğerinden daha düşük olan öğrencime nasıl oluyor da 12 puan eklenmektedir” sorusunu soruyor.
Başka bir öğrenci ise ortalamasının 92.11 olduğunu sınıf puanım 14 geldiğini belirtirken arkadaşımın ortalamasının 93 olmasına karşın neden 20 puan aldığının açıklanmasını istiyor.
Neler Oluyor??
OKS’de soruların tümünü yapan 272 kişi çıkınca “Ooo!” çekmiştik. MEB’e haksızlık etmişiz. Çıtayı daha da yükselttiler. SBS’de bu rakam bine yaklaştı. 6 sınıflarda tam 829 kişi soruların tümünü cevapladı, 7’lerde de durum farklı değil.
Böyle bir sınavda nasıl doğru bir ölçme değerlendirme ya da sıralama yapılacak? Cevabını bulana aşk olsun. MEB’in, SBS’de il ve Türkiye sıralamalarını açıklamaması da zaten bu yüzden.
Ama daha büyük kaos, tıpkı OKS’de olduğu gibi, hatta daha fazlası, Yıl Sonu Başarı Puanı’ndan kaynaklandı. Öylesine çelişkiler ve puan farklılıkları var ki ne anlamak mümkün ne içinden çıkmak. Velilerin kafası bu konuda karmakarışık. Bilgi alacakları bir makam ise yok gibi.
En büyük karmaşa da karnelerde 5’lik, SBS değerlendirmesinde ise 100’lük sistemin kullanılması. Örneğin, elimizde tüm notları 5 olduğu halde, tüm notları 5 olmayan öğrencilerden daha düşük YSBP olan örnekler var.
Dahası aynı okuldan mezun olan öğrencilerden YSBP’si 84 olup da, 82 olandan daha düşük ek puan alanlar var. Üstelik Davranış Puanları da aynı olmasına rağmen.
Eğer ortada bir yanlışlık söz konusu değil ise puanlamanın nasıl yapıldığı en ayrıntılı bir şekilde ortaya konmalıdır. Yoksa MEB’e duyulan güven hepten yok olacaktır. Bu duruma düşürmeye de hiç kimsenin hakkı yoktur.
Bakan Çelik ve çevresi, bu konudaki eleştirilere de mutlaka bir kılıf uyduracaklardır. Yaşanan kaosu da ciddiye almayacaklardır. İşte gelen mail’lerden sadece birkaçı, üstelik en usturupluları:
“Bir öğrencimin seviye belirleme puanı 463.361, yıl sonu başarı puanı 87.16 davranış puanı 100, sınıf puanı 463.52 olmuş.
Diğer öğrencimin ise seviye belirleme puanı 347.066, yıl sonu başarı puanı 79.23 davranış puanı 100 ve oluşan sınıf puanı 378.269. Yani 31 puanlık artış var ikincide. Neden, anlayamadık.”
“Kılavuzda, okullarda verilen seminerlerde ve basında, puanın 3 alandan, belli yüzdeliklerle hesaplanacağı bilgisine sahibiz. SBS test sonucunun yüzde 70’i, okul başarı puanının yüzde 25’i, davranış notunun yüzde 5 alınarak bir sınıf puanı oluşturulacağı söylendi ve yazıldı. Ancak sonuçlar bu şekilde değil. Ortada bizlere bildirilmemiş bir hesaplama yöntemi var. Lütfen açıklansın.”
“Oğlumun SBS puanı 468, başka bir arkadaşının 465, araya yıl sonu başarı puanı girince oğlumun puanı 460’a iniyor, arkadaşının 470’e çıkıyor. Yıl sonu başarı puanı aynı zamanda davranış puanı 500 puana çevrilip öyle değerlendirildiği için sınıf puanı üzerinde oldukça fazla etki yapıyor. Benim korkum şu ki, öğrenci ve velinin öğretmen seçme şansı yok. Bazı öğretmenler, ‘Aferin, çok gayretlisin’ diyerek fazla notlar verirken, bazıları ise ‘Benim dersimden kimse tam not almamıştır’ diyerek övünüyor. Yazılılardaki soru nitelikleri ve öğretmen karakterleri bu kadar farklı iken yıl sonu başarı puanının ve davranış puanının adil olmadığını, olamayacağını düşünüyorum.”
“Türkiye’nin yoğun gündeminde bir skandal daha. Ülkemizde milyonlarca öğrencinin girdiği SBS’de puan ve veri hataları gene geleceğimiz olan çocukları olumsuz etkilemektedir. Ekteki dosyaları incelediğinizde karne ve sınav sonuç belgelerindeki YSBP’lerin farklı olduğunu göreceksiniz. Bu örneklerden maalesef çok var.”
Açıklanan SBS sonuçlarına göre 6. sınıfta bir öğrenci 500 tam puan almıştır. Okul puanı 89 ve sınıf puanı 491’e inmiştir. İkinci bir örnek ise SBS puanı 470 ve okul puanı 90, sınıf puanı 477, yani sınıf puanı 7 puan yükselmiştir. Bu ne biçim adaletsizlik, notların bu kadar büyük aralıklarla etki etmesi nasıl izah edilir?”
“SBS 7 sınıfta, sınıf puanında çok büyük farklılıklar var. Bunun nedeni ne olabilir? 1 öğrencinin SBS puanı 468, sınıf puanı 476. Aradaki fark 8 puan, diğer öğrencinin SBS puanı 376, sınıf puanı 412. Aradaki fark 36 puan. SBS ve sınıf puanları arasındaki fark çok fazla ama davranış puanları aynı. Bu fark neden?”
Özetin özeti: Bu tartışma daha çok su kaldırır. Milli Eğitim Bakanlığı bir an önce ayrıntılı bir açıklama yapmalıdır.
